वस्तुमान व वजन यांच्यात काय फरक आहे?
वस्तुमान (Mass) आणि वजन (Weight) ह्या दोन भौतिक राशी आहेत आणि त्या वेगवेगळ्या आहेत. त्यातील मुख्य फरक खालीलप्रमाणे:
वस्तुमान (Mass):
वस्तुमान हे एखाद्या वस्तूमध्ये असलेल्या द्रव्याचे (matter) प्रमाण आहे.
हे एक स्थिर मूल्य आहे, जे स्थान बदलल्यास बदलत नाही.
वस्तुमानाचे SI एकक কিলোগ্রাম (किलোগ্রॅम) आहे.
वस्तुमान हे वस्तूच्या जडत्वाचे (inertia) माप आहे, म्हणजे वस्तु आपली गती बदलण्यास किती विरोध करते हे दर्शवते.
वजन (Weight):
वजन हे एक बल (force) आहे जे गुरुत्वाकर्षणामुळे (gravity) वस्तूवर exerted होते.
वजन हे स्थळानुसार बदलते कारण गुरुत्वाकर्षण बदलू शकते.
वजनाचे SI एकक न्यूटन (Newton) आहे.
वजन = वस्तुमान × गुरुत्वाकर्षण (Weight = Mass × Gravity).
उदाहरण:
एखाद्या वस्तूचे वस्तुमान पृथ्वीवर 10 किलोग्रॅम आहे, तर चंद्रावरही ते 10 किलोग्रॅमच राहील. परंतु, पृथ्वीवर त्या वस्तूचे वजन 98 न्यूटन (approx) असेल, तर चंद्रावर ते 16.3 न्यूटन (approx) असेल, कारण चंद्रावरील गुरुत्वाकर्षण पृथ्वीच्या तुलनेत कमी आहे.
थोडक्यात, वस्तुमान हे वस्तूतील द्रव्याचे प्रमाण आहे, तर वजन हे गुरुत्वाकर्षणामुळे त्या वस्तूवर exerted होणारे बल आहे.